یک دزدگیر اماکن از اجزای مختلفی تشکیل شده است که از آن جمله میتوان به پنل، چشمی، بلندگو، ریموت، تلفن کننده ، باتری و … اشاره نمود. اما سؤال اساسی این است کدامیک از این اجزا وظیفه تشخیص خطرات احتمالی را بر عهده دارد؟ بدون شک تجهیزی که در سیستم دزدگیر منازل، احتمال سرقت و خطر را تشخیص دهد، بهعنوان یکی از مهمترین اجزای سیستم به شمار میرود. در پاسخ به این سؤال باید این طور بگوییم که چشمی یا سنسور دزدگیر اولین تجهیز در سیستم دزدگیر است که کار تشخیص موارد مشکوک را بر عهده دارد. با علم به این نکته در ادامه با ما همراه باشید تا در خصوص چشمی دزدگیر اماکن و انواع آن بیشتر بحث کنیم.
اهمیت و نقش چشمی دزدگیر اماکن
مبحث سیستمهای مدیریت هوشمند ساختمان یا Building Management System چند سالی است که به طور جدی در ایران مورد توجه قرار گرفته است و مهندسان ساختمان زیادی روی این حوزه تمرکز کردهاند. بحث درباره سیستمهای مدیریت هوشمند ساختمان مفصل است و نیاز به مجالی دیگر دارد اما ذکر این نکته لازم است که دزدگیر اماکن یکی از بخشهای مدیریت هوشمند ساختمان به شمار میرود که در چند سال اخیر برای صاحبان کسبوکارها، منازل مسکونی و ادارات اهمیت پیدا کرده است.
چشمی یا سنسور دزدگیر به عنوان چشم بینای این سیستم عمل میکند و در صورت تشخیص هرگونه عامل مزاحم در محیط سیگنال مناسب را در کمترین زمان به پنل دزدگیر ارسال میکند. بررسیهای میدانی که در برخی کشورها صورت گرفته است، نشان میدهد که بسیاری از سارقان در دام سیستمهای دزدگیر اماکن میافتند و برخی دیگر نیز که توان شناسایی و کشف آنها را دارند، پس از مشاهده آن که ساختمان مجهز به سیستم دزدگیر است، از سرقت صرف نظر میکنند. این مسئله نشان از اهمیت استفاده از دزدگیر در کاهش سرقت از ساختمانها و اماکن دارد.
نکات نصب چشمی دزدگیر اماکن
یکی از نکات مهمی که در خصوص چشمی دزدگیر باید مورد توجه قرار بگیرد، محل نصب آن است؛ بسیار مهم است که این تجهیز در مکانهایی نصب شود که اولاً بهراحتی قابل تشخیص نباشد و در ثانی سارقان نتوانند به راحتی به آن دسترسی داشته باشند. اگر به هر دلیلی این تجهیز توسط سارقان از کار بیفتد، عملاً سیستم دزدگیر فلج میشود و نمیتوان عامل مزاحم را شناسایی کند؛ بنابراین لازم است تا کار نصب این تجهیز توسط افراد خبره و باتجربه در این زمینه صورت بگیرد.
مسئله مهم بعدی این است که چشمی باید در موقعیتی نصب شود که مشرف به محیط باشد و موانع و اجسام حائل زیادی در مسیر آن قرار نداشته باشد؛ چرا که در این صورت فرد سارق میتواند از این اشیا برای جلوگیری از شناخته شدن توسط چشمی دزدگیر اماکن استفاده کند.
همانطور که چشم ما انسانها در صورت قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید دچار مشکل در شناسایی محیط میشود، چشمیها نیز در صورتی که در معرض تابش مستقیم آفتاب باشند، نمیتوانند به خوبی عمل کنند و عوامل مزاحم را شناسایی نمایند.
نوسانات دمایی زیاد میتواند روی عملکرد چشمی تایر مخرب داشته باشد؛ بنابراین توصیه میشود که چشمیها در مکانهای سایه و با ارتفاع معین نسبت به سطح زمین نصب شود. همچنین در صورت نگهداری از حیوانات خانگی باید توجه داشته باشید که آنها نتوانند به چشمی دزدگیر منازل آسیب برسانند.
انواع چشمی دزدگیر اماکن
برای تقسیمبندی چشمیهای دزدگیر منازل روشهای مختلفی وجود دارد؛ به عنوان مثال برخی این سیستمها را بر مبنای ساختار نصب آنها دستهبندی میکنند که به دو دسته بیسیم و باسیم تقسیم میشود. هدف از این تقسیمبندی تشخیص نحوه اتصال این تجهیز به پنل دزدگیر است.
اما یک دستهبندی دیگر برای چشمی دزدگیر اماکن وجود دارد که آنها را بر مبنای مکانیزم حساسیتشان تقسیمبندی میکند. بر مبنای این نگاه چشمیهای دزدگیر به چند دسته مختلف تقسیم میشوند که عبارتاند از:
چشمیهای نوری
حفاظت از برخی مکانها صرفاً محدود به بازه زمانی خاصی است که مجموعه خالی از سکنه باشد. در این گونه مواقع استفاده از چشمیهای نوری در اماکن توجیه دارد. در واقع مکانیزم عملکرد این چشمیها به این صورت است که با تغییرات انعکاس نور از اجسام محیط پیرامون به آن، سیگنال خطر را به پنل دزدگیر ارسال میکند. دو نوع از این چشمیها وجود دارد که یکی برای کار کردن در روز و دیگری برای شب مورد استفاده قرار میگیرد. البته باید به این نکته اذعان کنیم که استفاده از این گروه از چشمیها به تنهایی گزینه مناسبی برای حفاظت از اماکن به شمار نمیرود.
چشمیهای حرارتی یا PIR
این دسته از چشمیها قادر هستند تا با رصد محیط به کمک اشعه مادونقرمز و حسگرهای حرارتی، عوامل انسانی مزاحم را به خوبی شناسایی کنند؛ چرا که دمای بدن انسان معمولاً نسبت به دمای محیط بالاتر است و به همین دلیل به راحتی توسط حسگرهای حرارتی، حضور انسان در یک محیط قابل رهگیری است. البته باید به این نکته اشاره کنیم که این نوع سنسورها معمولاً کاربردهای نظامی و امنیتی دارند. به دلیل قیمت بالای آنها. اما از نظر دقت تشخیص عملکرد بسیار خوبی در بین انواع چشمیهای دزدگیر دارند.
از این نوع چشمیها در سیستم دزدگیر اماکن حیاتی و مهم نظیر موزهها که اشیای قیمتی در آنها نگهداری میشود، استفاده میشود. در ساعات خاصی که موزهها تعطیل هستند، تردد در سالنهای موزه وجود ندارد. به همین دلیل سنسورهای حرارتی به راحتی قادر هستند عامل انسانی حاضر در محیط را شناسایی کنند.
چشمیهای ارتعاشی
دستهای دیگر از چشمیها هستند که نسبت به ضربه حساس هستند و در صورتی که افراد سارق تلاش کنند با ضربهزدن به دربها یا شکستن شیشهها وارد ساختمانی شوند، عامل محرک را تشخیص میدهند. به این ترتیب سیگنال هشدار را به پنل دزدگیر ارسال میکنند. معمولاً این چشمیها روی دربها و پنجرههای ساختمانها نصب میشوند.
چشمیهای وزنی
دستهای دیگر از چشمیهای دزدگیر اماکن، چشمیهای وزنی هستند که برای اماکنی که حیوانات خانگی در آنها نگهداری میشوند، گزینه مناسبی به شمار میروند؛ چرا که قادر هستند تا حرکت این حیوانات را از انسانها تشخیص دهند. به همین دلیل درصد خطای آنها در ارسال پیغامهای هشدار به طرز چشمگیری کاهش پیدا میکند.
چشمیهای ماکروویو
این دسته از چشمیهای دزدگیر منازل، با الگوگیری از مکانیزم تشخیص محیط خفاشها طراحی شدهاند. در واقع به کمک ارسال امواجی با طول موج معین به محیط اطراف، آن را رصد میکنند و به خوبی قادر به تشخیص آن هستند. در صورتی که عامل مزاحمی در محیط حاضر شود، در فرآیند ارسال و دریافت امواج اختلال به وجود میآید. به این ترتیب عامل مزاحم توسط چشمی ماکروویو تشخیص داده میشود. سپس سیگنال خطر به پنل دزدگیر ارسال میشود. نکته مثبت دیگر در خصوص این دسته از چشمیها، پوشش گستردهای از محیط است که تحت پوشش امواج آنها قرار دارند.
چشمیهای لیزری
این دسته از چشمیهای دزدگیر اماکن که در برخی از ساختمانهای مهم مانند موزهها مورد استفاده قرار میگیرند، به کمک لیزر عامل مزاحم را شناسایی میکنند. به این صورت که تعداد خطوط نامرئی لیزر در یک مکان خاصی از آنها ساطع میشود. در صورت عبور افراد از این خطوط نامرئی، پیغام هشدار توسط چشمی به پنل دزدگیر ارسال میشود. این دسته از سنسورها نیز گرانقیمت هستند و صرفاً در مکانهای خاصی از آنها استفاده میشود.
چشمیها یا سنسورهای مگنتی
این دسته از سنسورهای سیستم دزدگیر اماکن مبتنی بر خاصیت آهنربایی عمل میکنند. به این صورت که دو قطعه از این مگنتها با قطبهای مخالف برابر هم قرار میگیرد. این دو قطعه یکدیگر را جذب میکنند. در صورتی که بین این دو قطعه فاصله بیفتد، پیغام هشدار به پنل دزدگیر ارسال میشود. بهترین مکان برای نصب این سنسورها، دربها و پنجرههای اماکن هستند.
آیا میتوان از چند چشمی به طور همزمان در سیستم دزدگیر اماکن استفاده نمود؟
هیچ منعی برای استفاده از چند چشمی به طور همزمان در سیستم دزدگیر منازل وجود ندارد. همانطور که مشاهده کردید، هر کدام از آنها دارای مکانیزم عملکرد خاصی هستند و در صورت استفاده از دو یا چند نوع سنسور بهصورت همزمان، ضریب امنیتی اماکن ارتقا پیدا میکند. اما باید در نظر داشته باشید که این چشمیها دارای قیمتهای مختلفی هستند و استفاده همزمان از چند نوع از آنها قطعاً هزینه بیشتری به شما تحمیل خواهد کرد. باید سعی کنید تعادلی بین اهمیت حراست از مکان و بودجه در اختیار برقرار کنید و سپس تصمیم به انتخاب چشمیهای مناسب بگیرید.
کلام پایانی در مورد سیستم دزدگیر اماکن یا منزل
آنچه مطالعه کردید، مختصری درباره مفهوم چشمی دزدگیر اماکن و انواع آن بود. در تهیه این تجهیز که به عنوان یکی از مهمترین اجزای هر سیستم دزدگیری به شمار میرود، باید دقت کافی لحاظ شود. در صورتی که درباره چشمی دزدگیر منازل و قیمت انواع دزدگیر اماکن سؤالی دارید، میتوانید با همکاران ما تماس حاصل نمایید.