برندهای دتکتور اعلام حریق و انواع آن

در این مطلب به بررسی برندهای دتکتور اعلام حریق و انواع دتکتورهای اعلام حریق خواهیم پرداخت.

برندهای دتکتور اعلام حریق

در این بخش به معرفی انواع برندهای دتکتور اعلام حریق می‌پردازیم:

برند اعلام حریق زتا Zeta

برند اعلام حریق زتا Zeta یکی از محصولات شرکت “GLT Exports” است که  سال ۱۹۸۵ با نام تجاری “Zeta” در کشور انگلستان تأسیس گردید. این شرکت غیر از تولید سیستم های اعلام حریق در زمینه تولید سیستم های کاشف گاز و سیستم های امرجنسی و صوتی فعالیت داشته و با توجه به کیفیت تولید و کسب استانداردها و گواهینامه های بین المللی مفتخر به صادرات به بیش از ۵۰ کشور در UK ، اروپا، آفریقا، آسیای میانه، آسیای جنوبی و آمریکای جنوبی گردیده است.

برای اطلاعات بیشتر در مورد سیستم اعلام حریق زتا به مقاله زیر مراجعه فرمایید:

معرفی کامل برند اعلام حریق زتا Zeta

 

برند اعلام حریق زیتکس

برند اعلام حریق زیتکس Zitex   فعالیت خود را از سال ۱۳۸۶در شهر تبریز قطب اعلام حریق ایران آغاز نموده است .و از آنجا که همواره کیفیت را سرلوحه کار خود قرار داده  اقدام به اخذ گواهی نامه ها و استانداردهای متعددی همچون  CE ، ISO9001  و همچنین اولین بــرند ملی تائید صلاحیت شده توسط سازمان آتش نشانی و خدمـات ایمنـی شهـرداری تهران گردیده است.
در سال ۱۳۸۶ بخش R&D و در سال ۱۳۸۷ واحد گارانتی و خدمات پس از فروش را برای ارتقاء کیفیت و آسودگی خیال مصرف کنندگان فعال نمود.

برای اطلاعات بیشتر در مورد سیستم اعلام حریق زیتکس Zitex به مقاله زیر مراجعه فرمایید:
معرفی کامل برند اعلام حریق زیتکس Zitex

 

 

برند اعلام حریق آریاک

برند اعلام حریق آریاک که توسط شرکت آریاک الکتریک تولید میگردد از حدود سال ۱۳۶۷ فعالیت خود را  در زمینه تولید اعلام حریق آغاز نموده  و اکنون با بیش از ۲۶ سال  تجربه ، در زمینه طراحی و تولید  سیستم اعلام حریق فعالیت دارد  و ضمن دارا بودن گواهی تولید از وزارت صنایع در خدمت مشتریان عزیز می باشد .آریاک از معدود شرکت های فعال در زمینه اعلام حریق در ایران است که رنج کاملی از سیستم اعلام حریق را طراحی و تولید می کند. 

دارای استاندارد محصول از مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران و  تاِییدیه سازمان آتش نشانی تهران و جبران خسارات احتمالی مصرف کنندگان توسط شرکت بیمه البرز ، نشانه اهمیت دادن این شرکت به کیفیت محصولات تولیدی است و ارزش بالای مصرف کنندگان را می رساند،همچنین دریافت گواهینامه ISO 9001 : 2008 تاییدی بر این مدعاست.

در آزمایشگاه کنترل کیفیت پیشرفته آریاک طبق استانداردهای روز دنیا عملیات تست و کنترل محصولات از مواد اولیه تا محصول نهایی با دقت و حساسیت فراوان انجام می پذیرد.

برای اطلاعات بیشتر در مورد سیستم اعلام حریق آریاک به مقاله زیر مراجعه فرمایید:

معرفی کامل برند اعلام حریق آریاک 

 

 

 

برند اعلام حریق پرلا Prella

برند اعلام حریق پرلا (Prella) یکی از شرکت های تولیدکننده و صادرکننده در زمینه  ایمنی ، حفاظتی ، انواع دتکتور اعلام حریق و دتکتورهای نشت گاز بر اساس استانداردها و دستور العمل های بین المللی در کشور چین میباشد. محصولات آن بدلیل طراحی زیبا، مشخصات فنی خوب و قیمت مناسب ، چند سالیست که در بازار ایران مورد استقبال خریداران قرار گرفته است.

کمپانی پرلا گواهینامه استاندارد  LPCB را در سال ۲۰۱۵ دریافت نموده است . همانطور که میدانیم این گواهی نامه از معتبرترین گواهی نامه ها در سطح جهان و مورد تـأیید سازمان آتش نشانی ایران نیز میباشد .

برای اطلاعات بیشتر در مورد سیستم اعلام حریق پرلا Prella به مقاله زیر مراجعه فرمایید:

معرفی کامل برند اعلام حریق پرلا Prella

 

برند اعلام حریق سنس Sens

برند اعلام حریق سنس در سال ۱۳۸۷ و در شهر تبریز با هدف تولید و توزیع سیستم های اعلام حریق فعالیت خود را آغاز نمود.

این شرکت در ابتدا به طراحی و تولید اعلام حریق متعارف و پس از آن به طراحی و تولید اعلام حریق آدرس پذیر روی آورد.

از آنجائی که برند اعلام حریق سنس اولین دارنده آزمایشگاه اعلام حریق و همچنین دارنده گواهینامه ISO می باشد، موفق گردیده علاوه بر توزیع محصولات خود به ۳۱ استان ایران، اعلام حریق سنس را به کشور ترکیه نیز صادر نماید.

طراحی زیبا، کیفیت خوب و مطمئن تجهیزات، داشتن تائیدیه سازمان آتش نشانی، حمایت از تولیدات ایرانی، داشتن گارانتی و خدمات پس از فروش و قیمت ارزان، این ها فاکتورهایی هستند که باعث گردیده تا شرکت پنتا محصولات اعلام حریق سنس را به کاربران عزیز ارائه نماید.

برای اطلاعات بیشتر در مورد سیستم اعلام حریق سنس Sens به مقاله زیر مراجعه فرمایید:

معرفی کامل برند اعلام حریق سنس Sens

 

انواع دتکتورهای اعلام حریق

در سیستم اعلام حریق دتکتورها وظیفه کشف و یا آشکار سازی حریق را دارند .ممکن است کلمه دتکتور در پروژه ها و مناقصات مختلف تحت عناوین مختلفی نظیر کاشف، آشکارساز، ردیاب، سنسور، حسگر و آشکار کننده، که تماما اشاره به یک معنی دارند شنیده شود .

در تقسیم بندی انواع دتکتور آنها را به دو دسته کلی دتکتورهای نقطه ای و خطی تقسم بندی میکنیم .

دتکتورهای نوع نقطه ای:

این دتکتورها تنها زمانی فعال میشوند که دود و با حرارت به نقطه ای برسد که دتکتور در آن محل نصب شده است. استفاده از این نوع دتکتورها در مقایسه با انواع دیگر، معمول تر و ارزان تر است؛ ولی ازآنجاکه این دتکتورها محدوده کوچکتری را تحت پوشش قرار میدهند، نیاز به نصب تعداد بیشتری و همچنین کابل کشی بیشتری داریم .

دتکتورهای نوع خطی  :

این دتکتورها در مقایسه با نوع نقطه ای، فضای بیشتری را تحت پوشش قرار میدهند و قیمت بالاتری دارند؛ و چون فضای بزرکتری را پوشش میدهند تعداد کمتری از آنها موردنیاز است و در نتیجه هزینه نصب آنها مقرون به صرفه تر است و معمولا هزینه سرویس و نگهداری آنها نیز پایین تر است.

دتکتور حرارت نقطه ای

دتکتورهای حرارت به دو نوع نقطه ای و خطی دسته بندی می شوند. در نوع نقطه ای، دتکتور به تغییرات دما در یک نقطه مشخص عکس العمل نشان می دهد ولی در نوع خطی، حساسیت دتکتور به شکل خطی و توزیع شده در طول دتکتور بوده و به تغییرات دما در هر نقطه از طول مسیر عکس العمل نشان میدهد

 

 

دتکتورهای حرارت بر اساس نوع تشخیص حرارت به سه نوع تقسم میشوند .

 ۱-  دمای ثابت : ( fixed heat detecto) این نوع از دتکتورها دارای آستانه هشدار در دمای ثابت هست و به محض رسیدن دمای محیط به دمای ثابت از پیش تعین شده  مانند ۵۷ یا ۶۸ درجه سانتی گراد دتکتور فعال می شود.

 ۲ – دمای  افزایشی:  (rate of rise heat detector ) این نوع از دتکتورها به نرخ تغییر دما در واحد زمان حساس هستند؛ به طوری که اگر در یک بازه زمانی کوتاه، افزایش دما (مثلا ۱۰ درجه افزایش دما در محیط رخ دهد، دتکتور فعال می شود.

 ۳ – دمای ترکیبی : (rate compensate heat detector ) این نوع از دتکتورهاداری هر دو تکنولوژی دمای ثلبت و دمای افزایش برای تشخیص حریق استفاده میکنند . برای مثال دمای ثابت  یک دتکتور حرارت نرخ جبران شده، ۵۷ درجه سانتیگراد است و با رسیدن دمای محیط به این میزان، فعال می شود. اما در صورتی که دما به سرعت در محیط بالا رود ، این دتکتور به جای اینکه در دمای ۵۷ درجه فعال شود، در دمای پایین تر (مثلا ۴۵ درجه) فعال میشود.

دتکتور دود نقطه ای

دتکتورهای دود معمول ترین نوع دتکتور در سیستم های اعلام حریق می باشند نصب دتکتور دود از اموال و ساکنان محل نصب محافظت می کند، به این صورت که دتکتور در صورت تشخیص دود، در وضعیت آلام میرود و پنل مرکزی سیستم اعلام حریق با فعال نمودن آژیرها ساکنین را مطلع میکند . 

برای درک دقیق این که دتکتورهای دود چگونه کار می کنند ابتدا نیاز به دانستن ترکیب و ساختار دود است. بیشتر حریقها در مراحل اول وقوع، دود تولید میکنند اما تراکم و رنگ دود بستگی زیادی به مواد در حال سوختن و شرایط احتراق دارد.

تفاوت بین انواع مختلف دود منجر به ایجاد تغییر در اندازه ذراتی میشود که دود را تشکیل میدهند. به عنوان یک قانون کلی، آتش داغ تر تعداد بیشتری ذرات ریز دود ایجاد می کند و به صورت معکوس یک آتش با دمای کم، ذرات دود بزرگتری را ایجاد می کند.

استنشاق دود علت اصلی بسیاری از مرگ های مرتبط با آتش سوزی است.

 

 

 

 

انواع دتکتور دود از نظر ساختار و نحوه عملکرد

۱ – فتوالکتریک

۲ – یونیزاسیون

 

دتکتورهای دود فتوالکتریک photoelectric

از خواص دود تولید شده توسط آتش، تاثیر بر پرتو نور عبوری در هوا میباشد . دود می تواند راه این پرتو را سد یا آن را محو کند. همچنین میتواند به سبب خاصیت انعکاسی ذراتش، نور را پخش کند. دتکتورهای دود فتوالکتریک برای تشخیص وجود دود، با استفاده از خاصیت دود روی نور طراحی می شوند.

اکثر دتکتورهای دود فتوالکتریک نقطه ای، بر اساس اصل پخش نور کار می کنند. ساختار شماتیک مربوط به این نوع دتکتور در شکل ۵-۴ آمده است و همان طور که پیداست ساختار داخلی این نوع دتکتورها متشکل از یک LED فرستنده نوری و یک حسگر گیرنده نوری است. ساختار داخلی این نوع دتکتورها به گونه ای طراحی شده است که در حالت عادی کمترین میزان نور ساطع شده توسط LED فرستنده، به حسگر گیرنده می رسد. هرگاه دود وارد محفظه دتکتور شود، اشعه های نور به ذرات دود برخورد کرده و پراکنده میشوند. در اثر این پراکندگی، بخشی از نور ساطع شده توسط دیود فرستنده به حسگر گیرنده می رسد و باعث میشود که دتکتور از حضور دود آگاه شده و فعال شود.

دتکتورهای دود فتوالکتریک (که نوری یا اپتیکال هم خوانده میشوند) برای حریقهایی که دارای دود قابل رویت هستند، نظیر حریقهای ناشی از سوختن چوب، کاغذ، پلاستیک و کارتن مناسب می باشند. در مقابل، این نوع از دتکتورهای دود عکس العمل کندتری نسبت به حریقهای ناشی از مایعات و گازهای قابل اشتعال دارند؛ زیرا این گونه حریقها معمولا دود زیاد و قابل رویتی تولید نمی کنند. نظیر سوختن الکل و بنزین.

دتکتورهای دود فتوالکتریک درمحل های زیر میتوان نصب کرد  

• اتاق خوابها، هال، پذیرایی، راهروها و راه پله ها
• اتاق تجهیزات الکتریکی (نظیر اتاق کنترل، کامپیوتر و سرور)
• انبارها (نظیر انبار چوب، کاغذ، مواد غذایی، مواد شیمیایی و پلاستیک)
• کتابخانه
• واگنهای قطار
• کارگاههای تولیدی و…

با توجه به موارد فوق الذکر، مشخص است که استفاده از دتکتورهای دود نقطه ای، محدوده وسیعی از کاربردها را شامل میشود. نکته جالب تر اینکه در پروژه های اعلام حریق، بخش بزرگی از مشکلات و موارد مرتبط با هشدارهای ناخواسته مربوط به این نوع دتکتور است. بنابراین استفاده و جانمایی هوشمندانه این نوع از دتکتورها کمک شایانی در بهینه تر شدن سیستم و مصونیت آن در مقابل هشدارهای ناخواسته در زمان بهره برداری می کند. نکته بعدی اینکه این نوع از دتکتورها، با توجه به ماهیت عملکردشان، حساسیت و هشدار ناخواسته بیشتری در مقابل آلودگی های محیطی و گردوخاک دارد. بنابراین توجه به امر سرویس و نگهداری این تجهیز اهمیت بسیار بالایی در عملکرد صحیح و بدون نقص سیستم در طول دوره بهره برداری دارد.

این نوع دتکتورها از انواع  دتکتورهای دود نقطه ای می باشد . زیرا دود حتما باید وارد محفظه دتکتور شود و یا به عبارت دیگر دود حتما باید به نقطه ای که دتکتور نصب هست، برسد تا عملیات آشکارسازی انجام شود.

به منظور کاهش نرخ هشدار کاذب و عدم ورود ذرات گردوغبار، دور محفظه دتکتور، توری با سوراخهای بسیار ریز قرار دارد که مانع از ورود حشرات و ذرات گردوغبار که اندازه آنها بزرگتر از ذرات دود است میشود

معمولا بر روی دتکتورهای دود چراغهای LED قرار دارد که نشانگر وضعیت عملکرد این نوع دتکتور است. در حالت عملکرد عادی، این چراغها هر چند ثانیه یکبار چشمک میزنند. هرگاه این دتکتورها، دودی را تشخیص دهند چراغ نشانگر آنها به صورت دایم روشن می ماند. خاموش بودن دایم چراغ هم نشانگر فعال نبودن و یا معیوب بودن دتکتور است.

سوالی که اغلب در خصوص این نوع دتکتورها پرسیده می شود مربوط به طول عمر این تجهیزاست. باید توجه داشت که طول عمر یک تجهیز بستگی به عوامل مختلفی نظیر شرایط محیطیرطوبت محیط، دما و…)، جنس بدنه و قطعات داخلی تجهیز، کیفیت تغذیه تجهیز، نحوه سرویس و نگهداری تجهیز و استفاده یا عدم استفاده از تجهیزات آزمون مناسب دارد. بنابراین ممکن است یک دتکتور در یک پروژه پس از دو سال معیوب و ناکارامد شود ولی همان دتکتور در پروژه دیگری تا ۳۰ سال و یا بیشتر بدون مشکل به کار خود ادامه دهد. درمجموع کارشناسان اعلام حریق بر این باورند که در شرایط محیطی عادی اگر سیستمی ۱۰ تا ۱۵ سال عمر کند، جزء سیستم های خوب به حساب می آید.

نصب صحیح و نگهداری مناسب دتکتورهای دود، مانع از اخطارهای ناخواسته آزاردهنده می شود. وقتی تعداد اخطارهای آزاردهنده ناخواسته زیاد شود، ساکنین اعتمادشان را نسبت به اعلام خطر سیستم اعلام حریق از دست میدهند.

محل نصب دتکتورهای دود باید بر اساس ارزیابی وجود منابع بالقوه دود، رطوبت، گردوغبار و بخار در محیط تعیین شود. همچنین باید تأثیرات الکتریکی و مکانیکی محیط بر روی عملکرد دتکتور باهدف کاهش هشدارهای کاذب در نظر گرفته شود.

با توجه به اینکه گرد و غبار باعث خرابی و آلارم کاذب در دتکتور دودی اپتیکال میشود بهتر است زمان نصب در پایان عملیات ساختمان سازی باشد . توجه داشته باشید که میتوان پایه های دتکتور را در طول ساخت سازه نصب کرد و فقط نصب خود دتکتور بر روی پایه را پس از اتمام کار ساخت سازه انجام داد. یا اینکه در صورت نصب دتکتور در طول ساخت سازه، حتی الامکان پوشش پلاستیکی همراه آن تا اتمام ساخت سازه از رویش جدا نشود

 

دتکتور دود یونیزاسیون

ساختار داخلی این نوع دتکتور متشکل از دو صفحه فلزی است که مقابل هم قرار گرفته اند و به هرکدام یک قطب تغذیه (مثبت و منفی) متصل شده است (شکل ۵-۵). یک ماده رادیواکتیو معمولا از جنس Americium241) نیز درون محفظه دتکتور قرار دارد به طوری که دایما اشعه رادیواکتیو را بین فضای دو صفحه فلزی ساطع می کند. تشعشعات ساطع شده با مولکولهای هوا برخورد کرده و الکترونهای آنها را جدا می کنند. این مولکول ها با از دست دادن الکترون تبدیل به یونهای مثبت میشوند و مولکول های دیگر با گرفتن الکترون به یون منفی تبدیل می شوند. در این فرایند تعداد برابری از یون های مثبت و منفی تولید می شوند. یون های مثبت جذب صفحه باردار منفی و یون های منفی جذب صفحه باردار مثبت می شوند. این اتفاق باعث میشود که در حالت عادی جریان یونیزاسیون ضعیفی دائما بین دو صفحه برقرار باشد که می تواند توسط مدار الکترونیکی متصل به صفحات اندازه گیری شود در (شرایط معمولی در دتکتور) .

ذرات احتراق بسیار بزرگتر از مولکول های یونیزه شده هوا هستند. با ورود ذرات احتراق دود به داخل محفظه یونیزاسیون، مولکولهای یونیزه شده هوا با هم برخورد کرده و با ذرات حاصل از احتراق ترکیب می شوند. برخی از ذرات، بار مثبت و برخی بار منفی می گیرند. این ذرات نسبتا بزرگ با ترکیب با بسیاری از یون های دیگر، به مراکز بازترکیب تبدیل می شوند و تعداد کل ذرات یونیزه شده در محفظه کاهش می یابد. این کاهش ذرات یونیزه شده منجر به کاهش جریان محفظه میشود. در این هنگام جریان به وسیله مداری الکترونیکی که محفظه را کنترل می کند در حال اندازه گیری است و وقتی این جریان از یک مقدار از پیش تعیین شده کمتر شود، شرایط هشدار پدید می آید.

منبع رادیواکتیو کوچکاین دتکتور ها نسبت به دتکتور اپتیکال حساسیت بالاتری دارد و و میتوانند ذرات ریز غیر غابل اشتعال را نیز میتوانند تشخیص دهند و همچنین آلام های کاذب بیشتری نسبت به دکتور نوری دارد .

ذرات رادیواکتیو استفاده شده در ساخت دتکتورهای دود، معمولا آن قدر کوچک اند که اثرات منفی آنها روی انسانها قابل اغماض است. هرچند برخی از سازندگان این نوع دتکتورها توصیه می کنند که بهره برداران در زمان سرویس و نگهداری این نوع دتکتورها، تمهیداتی از جمله حداقل فاصله با آنها را رعایت کنند.

معمولا این دتکتورها از لحاظ شکل ظاهری، هیچ فرقی با نوع فتوالکتریک ندارند. اما سازندگان آنها موظف اند بر روی این دتکتورها علامت یا کلمه رادیواکتیو یا یونیزاسیون را قید کنند.

 

 دتکتورهای دود دوسیمه و چهارسیمه

اصولا دتکتورهای دود به دو دسته ۲ سیمه و ۴ سیمه تقسیم بندی می شوند. تغذیه دتکتورهای دو سیمه از طریق اتصال دو سیم به ورودی (زون) مرکز کنترل تأمین می شود و ارسال سیگنال خطا و هشدار به مرکز کنترل نیز از طریق همان دو سیم صورت می پذیرد. لذا باید سازگاری این دتکتورها با مرکز کنترل مربوطه بررسی شود تا از عملکرد صحیحشان اطمینان حاصل گردد. در دتکتورهای چهار سیمه، تغذیه از یک جفت سیم و ارسال سیگنال خطا و هشدار از طریق یک جفت سیم دیگر تأمین می شود. دتکتورهای دود ۴ سیمه به دلیل هزینه بالای کابل کشی، دیگر تولید و مورداستفاده قرار نمی گیرند. اما در سایر دتکتورهای حریق همچنان نوع ۴ سیمه وجود دارد؛ نظیر دتکتورهای شعله، گاز، دتکتور دود مکشی و برخی از دتکتورهای دود خطی و دتکتورهای دود کانال

 

دتکتور دود خطی

دتکتور های دوی خطی از نوع نوری یا اپتیکال طراحی و تولید شده وعملکرد آن بر اساس کاهش نور یا میزان تضعیف پرتو دریافت شده توسط گیرنده ساخته شده اند .

 و بر اساس حساسیت دتکتور و محیط محل نصب انتخاب میشوند.دتکتورهای دود خطی معمولا نسبت به نوع و رنگ دود کمتر حساس هستند.و  نیاز به دود قابل رؤیت دارندبنابراین ممکن است در برخی از کاربردها، حساسیتشان به اندازه دتکتورهای دود نقطه ای نباشد.

دتکتور دود خطی می تواند با قابلیت های ویژه خود بر مشکلات و محدودیت های بسیاری که دتکتور نقطه ای در برخی از کاربردها دارد غلبه کند. در این بخش به منظور کمک به طراحان سیستم اعلام حریق در فهم قابلیت ها و محدودیتهای دتکتور دود خطی و اختلاف آن با دتکتور دود نقطه ای، توضیحاتی ارائه میشود.

از دتکتورهای دود خطی را در محیطهای بزرگ و وسیع مانند کارخانه ها انبارها، فرودگاهها، مراکز خرید، آشیانه های هواپیما، سالن تائتر و سینما ، مساجد، ، بناهای تاریخی، سالن های نمایشگاهی ، مراکز ورزشی و .. استفاده میشود.

عملکرد کارآمد ، ظاهر زیبا ، تعمیر و نگهداری آسان ، وسعت محل تحت پوشش ، نصب و راه اندازی سریع و آسان از جمله مزایای دتکتورهای دود خطی می توان اشاره کرد.

اساس کار بیم دتکتورهای خطی  میزان کاهش نور دریافتی را به عنوان وجود دود در نظر می گیرند و این قابلیت احتمال وقوع هشدار کاذب در اثر قطع شدن اشعه نور توسط موانعی نظیر نردبان، لیفتراک و پرندگان که در مسیر اشعه نوری دتکتور قرار میگیرند را کاهش میدهد.

در برخی از فضا ها ممکن است پرندگان، جرثقیل سقفی، لیفتراک و… وجود داشته باشد  و اگر مقابل اشعه دتکتور قرار بگیرند و چون این تیرگی ناگهانی و حذف کامل نور از نشانه های دود نیست، دتکتورهای دود خطی این حالت را به عنوان شرایط خطا یا فالت  در نظر میگیرند. در زمان وقوع آتش سوزی و قرارگرفتن دود بین فرستنده و گیرنده، اشعه مادون قرمز به صورت کامل قطع نمی شود؛ بلکه بخشی از نور از دود عبور کرده و به گیرنده می رسد. درواقع میزان نور دریافتی توسط گیرنده در زمان وقوع آتش سوزی کاهش پیدا میکند.

یکی از مزایای دتکتور های بیم خطی توانایی استفاده در محل های با گرد و غبار میباشد .با توجه به اینکه تغییرات کوچک و بسیار کم در کیفیت نور ارسالی از نشانه های دود نیست. این تغییرات ممکن است در اثر شرایط محیطی نظیر انباشتگی غبار و گردوخاک بر روی شیشه فرستنده یا گیرنده دتکتور در طول زمان رخ دهد. این تغییرات کوچک معمولا در اغلب دتکتورها به صورت خودکار جبران می شوند.

پس از نصب و تنظیم دتکتور، زمانی که برای اولین بار دتکتور روشن می شود، سطح سیگنال نوری دریافتی در آن زمان را به عنوان نقطه مرجع شرایط عادی در نظر می گیرد. با توجه به اینکه با تجمع گردوغبار بر روی دتکتور، توان سیگنال نوری آن در طول زمان کاهش می یابد، دتکتور این تغییرات را جبران میکند. نرخ این جبران سازی محدود است و تا جایی ادامه می یابد که اطمینان حاصل شود دتکتور نسبت به حریقهای دودزا و آهسته همچنان حساس است. زمانی که دتکتور به علت زیادشدن تجمع گردوخاک روی آن، دیگر قادر به جبران سازی قدرت سیگنال ارسالی نیست، شرایط را به عنوان خطا در نظر میگیرد.

شرایط محیطی نظیر دمای بالا، باران، برف، مه و شبنم میتوانند در عملکرد عادی دتکتور تداخل ایجاد کرده و باعث بروز هشدارهای کاذب شوند. و همانند دتکتورهای دود نقطه ای، دتکتورهای دود خطی نیز برای کاربردهای فضای باز و بیرونی کاربرد ندارد.

 

دتکتورهای دود خطی دارای دو نوع :

۱ – گیرنده و فرستنده

۲ – انعکاسی (آینه ای) reflector

 

 دتکتور دود خطی فرستنده-گیرنده

همان طور که از شکل ۶-۲ پیداست این دتکتور دارای دو بخش مستقل فرستنده و گیرنده است. فرستنده در یک طرف و گیرنده آن هم در طرف دیگر فضای تحت حفاظت (دقیقأ مقابل آن قرار می گیرد. در حالت عادی (بدون حریق) فرستنده دائما سیگنال مادون قرمزی را به سمت تجهیز گیرنده ارسال می کند. تا زمانی که سیگنال مادون قرمز توسط گیرنده دریافت میشود شرایط عادی است. در صورتی که آتش سوزی رخ دهد و دود ناشی از آن به این اشعه ارسالی برخورد کند، میزان نور مادون قرمز دریافتی توسط گیرنده تغییر پیدا می کند. گیرنده این تغییر ایجادشده را به عنوان وجود دود در نظر میگیرد.

 

 دتکتور دود خطی انعکاسی

در دتکتور دود خطی انعکاسی، در یک سمت فضای تحت حفاظت، دتکتور (شامل فرستنده و گیرنده که هر دو  داخل یک تجهیز هستند ) و در سمت دیگر، صفحه بازتابنده قرار میگیرد. در حالت عادی این دتکتور سیگنال مادون قرمز را به سمت صفحه بازتابنده گسیل مینماید. این اشعه پس از برخورد و انعکاس از صفحه بازتابنده، به سمت دتکتور برمی گردد. تا زمانی که این ارسال و دریافت سیگنال وجود دارد شرایط عادی است. با وقوع آتش سوزی و قرارگرفتن دود در مسیر اشعه، میزان نور دریافتی توسط حسگر گیرنده کاهش می یابد و دتکتور این حالت را به عنوان آتش سوزی درنظر می گیرد.

یکی از برتری های دتکتورهای انعکاسی نسبت به نوع فرستنده گیرنده، کاهش قابل توجه کابل کشی است. به طوری که تنها در یک سمت انبار یا سوله نیاز به کابل کشی داریم و در طرف دیگر انبار فقط یک صفحه بازتابنده نصب میشود که نیاز به کابل کشی ندارد. اما وجود این برتری همیشه دلیل بر بهتر بودن نوع انعکاسی نسبت به نوع فرستنده گیرنده نیست. نوع انعکاسی نیز برای استفاده در برخی از کاربردها محدودیت هایی دارد که جایگزین آن نوع فرستنده گیرنده است. برای مثال نصب و راه اندازی و نیز تعمیر و نگهداری دتکتورهای دود انعکاسی در فضاهایی که معماری نمای داخلی آن بصورت شیشه ای است بسیار سخت و چالش برانگیز خواهد بود. همچنین انبارهایی که بر روی سقف آن شبکه ای از خرپا وجود دارد، بدلیل برخورد و بازتاب اشعه ارسالی دتکتور دود انعکاسی به این خرپاها، احتمال بروز هشدار کاذب را بسیار بالا می برد و تنظیمات مربوط به نصب و راه اندازی دتکتور دود انعکاسی در چنین فضایی نیز بسیار چالش برانگیز است.

طول برد دتکتورهای دود خطی، بسته به سازنده و مدل آن متفاوت است. برای یافتن طول برد این نوع از دتکتورها باید به کاتالوگ سازنده آن مراجعه کرد که معمولا به صراحت مقدار آن را ذکر می کنند. این فاصله میتواند در محدوده ۳۰ متر، ۴۰ متر، ۵۰ متر، ۸۰ متر، ۱۰۰ متر، ۱۲۰ متر و یا بسته به سازنده آن، کمتر یا بیشتر باشد.

اشعه مادون قرمز ساطع شده توسط این نوع دتکتور را معمولا به صورت یک خط نازک در نظر می گیرند که قابل رؤیت هم نیست. البته در عمل ممکن است دقیقا به صورت خط نازک نباشد و پراکندگی نور طوری وجود داشته باشد که در مقصد (زمانی که نور به گیرنده دتکتور میرسد) قطر اشعه کمی پهن تر شود. با این حال بیشترین قدرت این اشعه در مرکز آن و حول یک خط نازک فرضی است.

بسیار مهم است که طراح سیستم اعلام حریق، تفاوت اصول عملکرد دتکتورهای دود نقطه ای وخطی را درک کند و به صورت کامل در نظر بگیرد.

فضای تحت پوشش مطابق استاندارد ۷۲ NFPA، فاصله دتکتورهای دود نقطه ای ۹٫۱ متر است. به کارگیری دقیق جانمایی دتکتور نقطه ای می تواند تعداد دتکتورهای دود موردنیاز برای تحت پوشش قرار دادن فضای مورد حفاظت را کاهش دهد. با این وجود برای پوشش فضاهای بزرگ تعداد زیادی دتکتور نقطهای نیاز خواهد بود (ولی اگر از دتکتور دود خطی استفاده شود، تعداد دتکتورهای موردنیاز بسیار کاهش می یابد .کاهش تعداد تجهیزات استفاده شده، هزینه های نصب و تعمیر و نگهداری را کاهش میدهد. در خصوص دتکتورهای دود خطی، توصیه های سازنده و سایر عوامل نظیر فضای هندسی اتاق ممکن است در کاهش عملی حداکثر فضای تحت پوشش تأثیرگذار باشد.

با این حال، باز هم دتکتورهای دود خطی می توانند فضاهایی را تحت پوشش خود قرار دهند که در صورت عدم به کارگیری آنها، نیاز به نصب تعداد زیادی از دتکتور نقطه ای خواهد بود.

در برخی از کاربردها خصوصا جاهایی که سقفهایی با ارتفاع بلند وجود دارند، دتکتورهای دود خطی ممکن است نسبت به حریقهای با سرعت آهسته و دودزا حساس تر از دتکتورهای دود نقطه ای باشند. زیرا آنها نمونهای حجمی از کل دود موجود در محیط را با اشعه خود موردسنجش قرار می دهند. درصورتی که دتکتورهای دود نقطه ای تنها دود درون محفظه خود را می سنجند و غلظت این دود ممکن است آن قدر کم باشد که از آستانه فعال شدن دتکتور کمتر باشد و دتکتور نتواند آن را تشخیص دهد. با توجه به موارد ذکر شده و به خاطر تفاوت در فناوری کشف دود مورداستفاده در دتکتورهای دود خطی، فاصله بین این نوع دتکتورها مطابق استاندارد ۷۲

NFPA، حداکثر ۱۸٫۳ متر برای کاربردهای سقفهای مسطح و شیب دار پیشنهاد شده است. بدیهی است در صورتی که سازنده در دستورالعمل خود فاصله بین دتکتورها را مقداری کمتر از ۱۸٫۳ متر توصیه کرده باشد، ملاک عمل فاصله توصیه شده سازنده خواهد بود.

همان گونه که گفته شد، محدودیت اصلی دتکتورهای دود خطی این است که ممکن است جسمی خارجی یا شخصی در مسیر اشعه آن قرار بگیرد و دتکتور را دچار خطا کند. این محدودیت، استفاده از این نوع دتکتور در اماکنی نظیر اماکن اداری، مسکونی و برخی از انبارها با ارتفاع سقف معمولی را غیرعملی می کند. با این حال در بسیاری از فضاهای دیگر، استفاده از دتکتورهای دود خطی نه تنها قابل قبول هستند، بلکه یکی از انتخاب های اساسی و کاربردی برای آن فضاها میباشند. فضاهای با ارتفاع سقف بلند نظیر ، لابیها، ورزشگاهها، موزهها، کلیساها، مساجد، کارخانه ها و انبارها از موارد استفاده از دتکتورهای دود خطی هستند. در بسیاری از این فضاها به دلیل ارتفاع زیاد سقفشان مشکلات جدی برای نصب دتکتورهای دود نقطه ای وجود دارد و به علاوه ارائه سرویس و نگهداری مناسب برای چنین فضاهایی مشکل است. با به کارگیری دتکتورهای دود خطی، تعداد دتکتورهای موردنیاز کاهش می یابد و چون روی دیوار نصب می شوند نسبت به سقف، دسترسی به آنها بسیار راحت تر است.